Cześć!
Czy wiesz, że to w jaki sposób działasz, planujesz i organizujesz swoje życie bezpośrednio wiąże się z orientacjami czasowymi? Jeśli oglądałaś moją ostatnią rolkę edukacyjną pewnie zastanawiasz się czym są ów orientacje czasowe? Jak je określić? I w czym mogą Ci pomóc? W tym artykule mam nadzieję rozwiać Twoje wszelkie pytania na temat orientacji czasowych.
W dzisiejszym artykule dowiesz się:
- Czym są orientacje czasowe?
- Jakie orientacje czasowe wyróżniamy w psychologii czasu?
- W czym określenie orientacji czasowych może Ci pomóc?
- Dlaczego ważne jest by znać swoją główną orientację czasową w kontekście zarządzania sobą w czasie?
Zaczynajmy!
Czym są orientacje czasowe?
Orientacje czasowe , inaczej również zwane perspektywami czasu są subiektywnymi strefami czasu każdego z nas. Psychologia czasu wyróżnia 3 główne perspektywy, które nie powinny Cię dziwić. Jest to: przeszłość, teraźniejszość oraz przyszłość. Subiektywne odczuwanie czasu poprzez każdą z tych perspektyw jest jednak bardziej złożone niż Ci się wydaje. Na Twoją subiektywną perspektywę czasu składa się bowiem: wszystkie Twoje doświadczenia z przeszłości, wszystkie podjęte i niepodjęte działania. To one tworzą Twoje bieżące doświadczenie i to jak odczuwasz swój czas.
Jakie orientacje czasowe wyróżniamy w psychologii czasu?
Philip Zimbardo – światowej sławy psycholog już w latach siedemdziesiątych rozpoczął badania nad postrzeganiem czasu. W swoim badaniu na studentach Uniwersytetu Stanforda badał możliwość przekształcenia indywidualnej perspektywy czasu – z zorientowanej na przyszłość na zorientowaną na teraźniejszość. Metodą, którą się posługiwał była hipnoza studentów a następnie poddawanie im testom psychologicznym. Co się okazało: studenci poddani hipnozie, którzy zostali postawieni w sytuacji „rozszerzonej orientacji na teraźniejszość” z miejsca zaczęli się zachowywać jak dzieci, które nie mają wykształconego poczucia czasu – zaczęli się bardziej śmiać, żartować czy bawić. Pozostała grupa studentów nie biorąca udziału we wcześniejszej hipnozie nie miała takich rezultatów. Na tej podstawie Philip Zimbardo jeszcze bardziej zaczął zgłębiać temat czasu. W wyniku czego obecnie możemy wyróżnić 3 główne perspektywy czasu – przeszłość, teraźniejszość oraz przyszłość. Każda perspektywa dzieli się jednak na kolejne dwie części. W ten sposób mamy do czynienia z 6 perspektywami czasowymi. Jakie to orientacje czasowe?
Pozytywna przeszłość
ludzie zorientowani na tę orientacji głównie koncentrują się na pozytywnych aspektach z przeszłości. Lubią wspominać „stare dobre czasy”, mają tendencje do przechowywania albumów ze zdjęciami. Uwielbiają celebrować urodziny, rocznice czy święta.
Negatywna przeszłość
ludzie zorientowani na tę orientację koncentrują się głównie na negatywnych aspektach z przeszłości. Rozpamiętują wydarzenia smutne, krzywdzące, traumatyczne. Ich nastawienie można scharakteryzować poprzez tok myślenia, pesymizm do świata oraz przekonanie, że „nieważne, co zrobię, moje życie nigdy się nie zmieni”.
Hedonistyczna teraźniejszość
ludzie zorientowani na tę orientację żyją chwilą obecną. Są skupieni głównie na przyjemnościach i przeżywaniem Tu i Teraz w sposób radosny. Gonią wręcz za przyjemnościami, unikając przykrości i sytuacji stresowych.
Fatalistyczna teraźniejszość
ludzie zorientowani na tę orientację mają podejście pesymistyczne do otaczającego ich świata. Głównym przekonaniem, którym żyją jest fakt, że mają małe znaczenie w świecie, odbierają sobie sprawczość. Przekonanie, które często pojawia się wśród takich ludzi to „Co ma być to będzie”.
Przyszłość
ludzie zorientowani na tę orientację mają świadome podejście do swoich celów i przyszłości. Robią plany, wyznaczają cele i wierzą, że podjęte działania przyniosą założone rezultaty.
Przyszłość transcendentalna
ludzie zorientowani na tę orientację wierzą, że bramą do lepszego życia jest śmierć. Mają świadomość głębokiego wymiaru duchowego i poprzez swoje życie na ziemi przygotowują się do tego co będzie po śmierci.
W czym określenie orientacji czasowych może Ci pomóc?
Dzięki temu, że znasz swoją główną orientację czasową:
- Poznajesz siebie i sposób w jaki działasz
- Wiesz dlaczego działasz w określony sposób, co Cię powstrzymuje przed działaniem a co motywuje
- Dowiadujesz się w jaki sposób orientacja czasowa wpływa na Twoją produktywność
- Poznajesz swoje bariery i ograniczenia w kwestii planowania i organizacji
- Wiesz dlaczego np. masz kłopot z planowaniem długoterminowym i nie potrafisz określić celów
Dlaczego ważne jest by znać swoją główną orientację czasową w kontekście zarządzania sobą w czasie?
Holistyczne zarządzanie sobą w czasie opiera się nie tylko na życiu w zgodzie ze sobą i swoimi wartościami, ale również swoim czasem. Posiadając wiedzę na temat tego w jakiej aktualnie perspektywie czasowej jesteś możesz przyjrzeć się swoim celom krótko- i długoterminowym. Możesz podjąć działania i zaplanować w zgodzie ze swoim czasem działania. Możesz przepracować swoje niewspierające przekonania bądź podjąć się terapii (jeśli np. masz do przepracowania traumy z przeszłości). Orientacje czasowe w zarządzaniu sobą w czasie to kolejny element układanki, który pozwala Ci być jeszcze bardziej produktywną , a zarazem działać bez stresu i w harmonii.
Na koniec:
Mam nadzieję, że ten post jest dla Ciebie wartościowy! Kwestia orientacji czasowych jest mi na tyle bliska, że serdecznie Ci polecam zgłębić temat. Sama widzę rezultaty po sesjach z moimi klientkami jak wiedza o swojej głównej perspektywie czasowej zmienia postrzeganie życia. Jeśli chcesz poznać swoje przewodnie orientacje czasowe i na podstawie testu dowiedzieć się co Tobą kieruje i jak Twoja główna perspektywa czasu może Ci pomóc w organizacji Twojego życia w zgodzie ze sobą zapraszam Cię na sesję 1:1. Zarezerwuj odpowiadający Ci termin i poznaj swoje orientacje czasowe.
Jeśli chcesz być na bieżąco z artykułami, poradami i tipami, które publikuję zapisz się do mojego newslettera. Dzięki temu jako pierwsza dowiesz się o nowościach w Wytwórni Czasu oraz najnowszych wpisach!
Zapraszam Cię również do obserwowania moich profili w mediach społecznościowych, aby być na bieżąco! Tam publikuję jeszcze więcej treści edukacyjnych. Możesz mnie znaleźć na Instagramie lub Facebooku.
Pozdrawiam z troską,
Korekta artykułu: Aleksandra Spychała-Pazdan